Tilikum z Gjol – 1924

Lodsskøjte – Tradycyjny Duński Jacht

Kiedy myślimy o Danii, na myśl przychodzą nam kopenhaskie kanały, smørrebrød i duński design. Jednak niewielu z nas zdaje sobie sprawę z bogatej tradycji żeglarskiej tego kraju, w której kluczową rolę odgrywa lodsskøjte.

Początki lodsskøjte

Lodsskøjte, znane również jako duńskie łodzie pilotażowe, mają korzenie sięgające kilku wieków wstecz. W czasach, gdy Danii brakowało rozbudowanej infrastruktury portowej, piloci morscy musieli wychodzić na otwarte morze, aby spotkać się z nadchodzącymi statkami i bezpiecznie prowadzić je do portów. W tych trudnych warunkach Morza Północnego potrzebna była łódź, która była zarówno stabilna, jak i szybka.

Konstrukcja i cechy charakterystyczne

Lodsskøjte charakteryzują się szerokim, płaskim dnem i zaokrąglonym kadłubem, co zapewnia im doskonałą stabilność w płytkich wodach. Ich niska wolna burta pozwala na łatwe wsiadanie i wysiadanie, co było kluczowe dla pilotów morskich, którzy musieli szybko przesiadać się między łodziami.

Kadłub lodsskøjte jest zazwyczaj wykonany z mocnego drewna, takiego jak dąb lub sosna, co zapewnia trwałość i odporność na trudne warunki morskie. Dzięki swojej konstrukcji, lodsskøjte są w stanie przetrwać silne fale i wiatry, które są typowe dla Morza Północnego.

Wielu rzemieślników i stoczni w Danii specjalizowało się w budowie lodsskøjte. Każda łódź była ręcznie robiona z dbałością o każdy detal, co sprawiało, że były one nie tylko funkcjonalne, ale także piękne.

Ewolucja i współczesność

Chociaż tradycyjne lodsskøjte były budowane głównie z drewna, współczesne wersje tych łodzi często są wykonane z nowoczesnych materiałów, takich jak włókno szklane czy kompozyty. Niemniej jednak wiele z nich wciąż zachowuje tradycyjny kształt i styl, będąc hołdem dla ich bogatej historii.

W ciągu lat lodsskøjte przeszły ewolucję, dostosowując się do zmieniających się potrzeb i technologii. Jednak ich podstawowa konstrukcja i przeznaczenie pozostały w zasadzie niezmienione, co świadczy o doskonałości ich pierwotnego projektu.

Zastosowanie

Choć pierwotnie lodsskøjte były używane do pilotażu, z czasem zaczęły być wykorzystywane również do innych celów, takich jak rybołówstwo czy transport. Współczesne lodsskøjte często są używane do rekreacji, uczestnicząc w regatach i innych wydarzeniach żeglarskich.

Przykład – Tilikum

Jednym z lodsskøjte jest “Tilikum”, który przeprowadzaliśmy z Aalborg w Danii do Terneuzen w Holandii. Rejs ten był mieszankę żeglugi przybrzeżnej i śródlądowej, prowadząc przez malownicze krajobrazy, płytkie wody i historyczne miejsca. A zakoczył się wyciągnięciem jachtu z wody i przewiezieniem transportem drogowym z powodu rozszczelnienia planek kadłuba.

Zapamiętaj

Lodsskøjte to ważna część duńskiego dziedzictwa żeglarskiego. Te niezwykłe łodzie nie tylko odgrywały kluczową rolę w historii Danii, ale nadal są obecne na wodach całego świata, przynosząc radość wielu żeglarzom, w tym i nam 🙂

Przeprowadzenie jachtu zaplanowaliśmy na wrzesień 2016. Późno trochę, więc trzeba było uważać na pogodę. Mapka powyżej przedstawia wariant planowany przy dobrej pogodzie i przewidywalnych prognozach. W razie pogorszenia warunków mieliśmy w zanadrzu trzy inne wersje trasy, włączając śródlądowe drogi wodne Holandii i Niemiec.   Niestety przyszedł długi, Zachodni wiatr i trzeba było płynąć w dół, do kanału Kilońskiego. W kanale kadłub się rozszczelnił między plankami i zaczął przeciekać tak, że dalsza żegluga zrobiła sie niebezpieczna zarówno dla jachtu jak i dla załogi. Zdecydowaliśmy więc na wyciągnięcie stulatki z wody. Kolejny etap Tilikum przebyła na lawecie. Może i nie zacnie, ale bezpiecznie i skutecznie.

Tabliczka znamionowa z rokiem produkcji jachtu

Tilium to niemiecki kuter gaflowy (lodsskøjte) zbudowany w Eckernförde w Niemczech w 1924r. Ten staruszek jest ciągle na wodzie. Przez ostatnie kilkanaście lat pływał nim duński właściciel z rodziną.

Lodsskøjte to tradycyjny duński typ jachtu, który był używany głównie jako łódź pilotażowa. Te łodzie są znane z ich mocnej i trwałej konstrukcji, co czyni je idealnymi do żeglugi w trudnych warunkach Morza Północnego.

Mamy cztery różne trasy podróży: 1. Najlepsza – dobra aktualna pogoda i przewidywalne, dobre prognozy  – kierujemy się na Ijmuiden i kontynuujemy rejs wzdłuż holenderskiego wybrzeża 2. Dobra – dobra aktualna pogoda lecz nieprzewidywalne prognozy – żeglujemy na Południe do Helgoland, potem kierujemy się na Cuxhaven. następnie wzdłuż wybrzeża do Ijmuiden i dalej. Pozostawimy rutę statków na Północy i przemkniemy między nią a wybrzeżem. W przypadku niekorzystnych prognoz będziemy mogli znaleźć schronienie nim warunki się pogorszą. 3. Zła – dobra aktualna pogoda ale złe prognozy prognozy. – Pojedziemy w kierunku Cuxhaven, zdemontujemy maszt i skorzystamy z niemieckich kanałów. maszt można będzie postawić w Holandii i kontynuować podróż. 4. Bardzo zła  – zła pogoda bez perspektyw na szybka poprawę (silne zachodnie wiatry) – popłyniemy wzdłuż Wschodniego wybrzeża Danii do Kilonii. Tam wpłyniemy w kanał a na jego końcu zdemontujemy maszt i ruszymy niemieckimi i holenderskimi śródlądowymi drogami wodnymi.